Ben je net gitaar beginnen spelen? Of moet je nog beginnen? Misschien ben je al even bezig, maar ben je op zoek naar iets nieuws? Het kopen van een nieuwe versterker is een belangrijke stap voor een gitarist; of het nu gaat om een eerste aankoop of een upgrade. In deze blog overlopen we enkele zaken die handig zijn om te weten, opdat je een goed overwogen keuze kan maken bij je investering.
Inleiding tot gitaarversterkers
Je hebt het misschien al gehoord: een elektrische gitaar klinkt op zichzelf niet zo luid. Een gitaarversterker zorgt ervoor dat wat je op je gitaar speelt op een luider volume versterkt wordt, en hoorbaar wordt voor een iets groter publiek.
Er is uiteraard een enorm aanbod qua versterkers: verschillende groottes, gebouwd voor specifieke genres, van oefenversterkers tot grote versterkers om live op te kunnen treden, ... Er zijn een heleboel merken en modellen die op hun eigen manier proberen om de meest geloofwaardige gitaarklank te produceren. Waar je naar op zoek bent, hangt grotendeels af van jezelf. Het is heel belangrijk om te weten waar je naartoe wilt en naar wat voor muziek je luistert.
Wat doet een gitaarversterker?
Is een gitaarversterker wel echt nodig? En wat doet het dan juist?
Ja, een gitaarversterker is echt nodig. Een elektrische gitaar is niet gemaakt om ‘akoestisch’ op te spelen en met een microfoon versterkt te worden. Een eerste argument zou dus het volume kunnen zijn, een versterker zorgt ervoor dat wat je speelt veel beter hoorbaar wordt. Op die manier kan je op repetities jezelf horen, of tijdens het oefenen op zoek gaan naar die specifieke klank waar je naar zoekt. Daarnaast heb je verschillende knoppen om je gitaarklank te bewerken en een zo goed mogelijke sound te bekomen.
Soorten gitaarversterkers
Als je al wat opzoekwerk gedaan hebt, dan heb je misschien al gemerkt dat er verschillende soorten gitaarversterkers zijn. Laten we even kijken naar enkele categorieën en waar ze voor staan.
Buizen- of lampenversterkers zijn het meest traditionele type. Sommige mensen zullen beweren dat er niets anders is dat zo goed klinkt. Denk aan je gitaarhelden uit de jaren ’60 en ’70, de kans is heel groot dat zij op zo’n versterkers speelden. Het woord zegt het zelf: een lampenversterker bevat lampen die het signaal dat uit je gitaar komt versterken. Dit geeft een hele karakteristieke, warme en vintage klank. Je hebt bijvoorbeeld Fender versterkers, wat vooral ‘cleane’ versterkers zijn. Dit wil zeggen dat ze een klank produceren die niet meteen overstuurt. Als je het volume van je versterker echter verder opendraait, zal het signaal wel beginnen oversturen en krijg je een heel authentieke overdrive klank. Bij Marshall versterkers, of andere versterkers met verschillende kanalen, kan je meteen een overstuurde klank oproepen en moet je je versterker niet helemaal opendraaien. Een nadeel aan een lampenversterker is dat het iets meer onderhoud vraagt. Als je lampen bijvoorbeeld nog warm zijn na het spelen, dan laat je ze best even afkoelen voordat je je versterker verplaatst. Zo vermijd je dat je de lampen beschadigt met eventuele schokken en stoten.
Recht tegenover een buizen- of lampenversterker kan je een solid-state of transistorversterker plaatsen. In tegenstelling tot lampenversterkers werken transistorversterkers op transistoren, je kan ze zo luid zetten als je wilt en ze zullen niet oversturen en je gaat er ook minder onderhoud aan hebben. Je keuze lijkt nu misschien snel gemaakt, maar de klank is niet helemaal hetzelfde. ‘Koud’ is een term die vaak gebruikt wordt om de klank te omschrijven. Als je echter door een Roland Jazz Chorus speelt, dan kan je die prachtige cleane klank onmogelijk koud noemen.
De laatste tijd heeft een derde soort versterker een sterke evolutie gekend: de digitale modeling versterkers. Dit zijn eigenlijk computers die in staat zijn om de bekende en bestaande lampen- en transistorversterkers na te bootsen. Het is allemaal begonnen bij de Line 6 POD en nu is er een overvloed aan merken zoals Fractal Audio, Kemper, Neural DSP, …. Met deze modelers heb je de mogelijkheid om een versterker te kiezen, een Fender Deluxe Reverb bijvoorbeeld, en deze volledig te tweaken naar jouw voorkeuren. Heb je de volgende dag meer zin in een Marshall, dan pak je de preset van een Marshall Super Lead en ga je daarmee aan de slag. Naast al die versterkers heb je ook verschillende effecten ter beschikking, maar dat is een heel ander verhaal. Een modeler kost wat geld, maar als je kijkt naar wat je ervoor krijgt…
Daarnaast zijn er ook nog wat specialere gevallen, hybride versterkers als het ware. De Hook Wizard is bijvoorbeeld een versterker die volledig analoog gebouwd is, maar die digitaal aangestuurd kan worden. Op die manier krijg je de warme buizenklank, met het gemak van digitale aansturing.
Hoe maak ik nu mijn keuze?
Nu heb je misschien al meer een idee van wat er allemaal bestaat, maar hoe beslis je nu wat voor jou de beste versterker is? Zoals altijd moet je naar jezelf kijken en even wat zaken overlopen: wil je live gaan spelen, gaan repeteren of wil je enkel thuis spelen? Wie zijn je favoriete gitaristen en welke versterkers gebruikten zijn?
Als je hier op kan antwoorden, dan kan je voor jezelf al iets gerichter beslissingen gaan nemen. Als Slash je favoriete gitarist is, dan zijn Marshalls misschien wel je ding. Hoor je toch liever de gitaarsound van U2? Dan is een Vox AC30 wel iets voor jou. Als je van plan bent om op een podium te gaan staan, dan zorg je er best voor dat je een versterker koopt met een goed vermogen van minstens 15 tot 20 watt. Als je enkel voor jezelf wil spelen, dan moet je helemaal niet zo groot of luid gaan. Wil je je niet teveel aantrekken van onderhoud? Dan is een transistorversterker meer iets voor jou dan een lampenversterker. Als je heel breed wil gaan qua genres, dan kan je ook een modeling versterker overwegen om vlotjes van de ene preset naar de andere te wisselen.
Dé beste versterker bestaat niet, maar er bestaat wel een versterker die heel goed bij jou past. Denk dus heel goed na over naar wat je juist op zoek bent. Op die manier vind je zeker het beste voor jou!
Modellen voor beginners
Als beginner moet je misschien niet meteen investeren in één klank. Als je een lampen- of transistorversterker koopt, kies je specifiek voor die klank. Als je begint bij een digitale of modeling versterker, dan kan je de verschillende klanken van verschillende versterkers (die die ene digitale versterker kan nabootsen) leren kennen en zo stilaan horen wat jij het coolste vindt klinken.
Dit zijn bijvoorbeeld enkele series van modellen die verschillende klanken produceren: Fender Mustang, Marshall Code, Vox Valvetronix, Line 6 Spider, Boss Katana, Blackstar ID:Core, …
Kies er eentje uit en leer de bibliotheek aan klanken kennen! Je zal ongetwijfeld een favoriete klank ontdekken. Meestal kan je in de handleiding dan terugvinden waar deze klank vandaan komt of op welke versterker het gebasseerd is.
Experimenteer!
Als je de keuze gemaakt hebt en je hebt eindelijk die versterker voor je staan, dan is het heel belangrijk dat je experimenteert met alle verschillende knoppen. Draai aan elke knop opdat je leert horen wat die precies doet. De meeste knoppen zijn ook universeel op versterkers, zoals ‘bass’, ‘mid’ en ‘treble’. Als je kan horen wat deze knoppen doen, dan kan je opnieuw gericht op zoek gaan naar jouw klank.
Hetzelfde doe je met je gitaar: wat gebeurt er als je aan de knoppen op je gitaar draait? Wat gebeurt er als je een andere pickup activeert? Dit is allemaal van cruciaal belang om je bewust te worden van wat je allemaal met je instrument kan doen.
Enkele merken op een rijtje
De meest legendarische merken zijn ongetwijfeld Fender, Marshall en Vox. Hier wordt vandaag de dag nog altijd mee gespeeld, zowel door professionele muzikanten als beginners. Ook deze merken hebben modellen voor absolute beginners. Merken zoals Blackstar, Boss en Line 6 hebben een uitgebreid aanbod aan versterkers voor beginners. Daarnaast heb je misschien iets onbekendere merken, maar daarom zeker niet minder goed: Soldano, Diesel, EVH, Orange, …. De lijst gaat nog wel even door.
Wat modelers betreft heb je grote namen als Kemper, Line 6, Fractal Audio en Neural DSP. Uiteraard zijn hier ook nog andere spelers.
Verdiep je in de verschillende merken en de modellen die ze maken, en je zal opnieuw dichter bij de klank komen die je zoekt!
Cursussen om je gitaarversterker te leren gebruiken
Als je hulp zoekt om het meeste uit je versterker te halen, zijn er verschillende cursussen beschikbaar. Hier zijn een paar van de meest populaire:
Guitar Amplifier Basics: Deze cursus van Udemy is een geweldige introductie tot gitaarversterkers. Het behandelt alles van de basis van geluid tot meer geavanceerde onderwerpen zoals effecten en toon.
Guitar Amplifier 101: Deze cursus van Coursera is perfect voor beginners. Het behandelt alles van de basisprincipes van geluid tot meer geavanceerde onderwerpen zoals effecten en toon.
Gitaarversterker Masterclass: Deze cursus van Lynda is bedoeld voor gevorderde spelers. Het behandelt een reeks onderwerpen, van het bouwen van je eigen versterker tot het maximale uit je versterker halen in de studio.
Tips voor het oplossen van problemen met gitaarversterkers
Als je problemen hebt met je versterker, kan je zelf best eerst wat stappen overlopen voordat je er externe hulp bij haalt: controleer of al je instrument- en stroomkabels goed aangesloten en niet beschadigd zijn, controleer of er niets aan de hand is met de zekeringen en lees de handleiding die bij je versterker komt. Als je er niet wijzer uit geraakt, dan neem je best contact op met de winkel waar je je versterker gekocht hebt.
Conclusie
Het vinden van de ideale gitaarversterker is een heuse zoektocht. Het begint altijd bij jezelf en het voor jezelf kunnen bepalen naar wat je op zoek bent: aan de hand van je favoriete muziek, in welke context je de versterker wilt gebruiken, …. Als je dan nog even nadenkt over hoe het in je budget past, dan kan je relatief snel tot een beslissing komen. Maar natuurlijk, alles opzoeken op internet is één ding, maar de versterker in het echt gaan testen is toch iets anders. Laat je oren beslissen, geniet van de trip!