Gitaristen zijn al lang op zoek naar nieuwe manieren om zich via hun instrument uit te drukken. Al vanaf de begindagen van de elektrische gitaar hebben vernieuwers geëxperimenteerd met effectpedalen. Deze pedalen hebben gitaristen in staat gesteld om unieke geluiden te creëren die helemaal van henzelf zijn. In deze blog verkennen we de verschillende soorten gitaarpedalen en hoe ze kunnen worden gebruikt om je gitaarspel te transformeren.
Inleiding tot gitaarpedalen
Gitaarpedalen zijn apparaten waarmee je het geluid van een elektrische gitaar kunt aanpassen. Ze worden door gitaristen gebruikt om een breed scala aan geluiden te creëren, van subtiel tot extreem. Pedalen worden vaak gebruikt om verschillende soorten vervorming te creëren, om effecten als galm en delay toe te voegen, of om de toonhoogte van de gitaar te veranderen.
Gitaarpedalen zijn er in veel verschillende vormen en maten. Sommige zijn eenvoudig met één enkele knop, terwijl andere complexere multi-effectapparaten zijn. Er zijn ook verschillende stroombronnen beschikbaar, van 9-volt batterijen tot AC-adapters.
Ongeacht het type pedaal hebben ze allemaal dezelfde basisfunctie: het geluid van je gitaar veranderen. De meeste pedalen worden gebruikt om vervorming te creëren. Andere pedalen kunnen reverb, delay of andere modulatie effecten toevoegen. Sommige pedalen worden zelfs gebruikt om de toonhoogte van de gitaar te veranderen.
De mogelijkheden zijn bijna eindeloos als het gaat om gitaarpedalen. Door verschillende effecten te combineren kunnen gitaristen hun eigen unieke geluid creëren. In het volgende deel zullen we onderzoeken welke soorten pedalen beschikbaar zijn en hoe ze kunnen worden gebruikt om je geluid vorm te geven.
Categorieën effectpedalen
Gitaarpedalen kunnen worden onderverdeeld in verschillende categorieën op basis van het soort effect dat ze produceren. De meest voorkomende soorten pedalen zijn distortion, overdrive, fuzz, delay, reverb, modulatie, pitch shifting en harmonizing. Elk van deze pedalen kan worden gebruikt om een verscheidenheid aan geluiden en effecten te creëren.
Distortion, overdrive en fuzz
Distortion pedalen worden bijvoorbeeld gebruikt om een vervormd geluid te creëren. Ze variëren van subtiel tot extreem en worden vaak gebruikt om het kenmerkende geluid van hardrock en metal te creëren. (Boss DS-1, Fulltone OCD etc.)
Overdrive-pedalen zijn vergelijkbaar met distortion-pedalen, maar ze produceren een iets schoner en warmer geluid. Ze worden vaak gebruikt om blues- en rockgeluiden te creëren, maar zelfs meer jazz georiënteerde gitaristen gebruiken dit om de gitaarklank net een ‘randje’ te geven. (Benson Preamp, Klon Centaur etc.)
Fuzz pedalen maken een nog heftiger vervormd geluid als distortion of overdrive pedalen. Ze worden vaak gebruikt om een gruizig, vintage geluid te creëren. Het bekendste fuzz pedaal is de Big Muff van Electro Harmonix. Dit pedaal zag voor het eerst het licht in de jaren 60 en heeft in de tussentijd al vele vormen door gemaakt, maar steeds met zijn kenmerkende fuzz sound. Denk hierbij aan Jimi Hendrix en Jack White.
Delay en Reverb
Delay- en reverbpedalen worden gebruikt om een echo of galm te creëren en noemen we tijdsgebonden effecten. Delay pedalen worden gebruikt om een echo-effect te creëren. Ze kunnen worden gebruikt om een breed scala aan geluiden te creëren, van subtiele slapback echo's tot lange, aanhoudende vertragingen. (Strymon Timeline, Line 6 DL4 etc.)
Reverb brengt je klank tot leven. Je kunt het vergelijken met roepen in een kerk, de galm die vrijkomt door de weerkaatsingen in de ruimte noemen we reberb. Ze kunnen worden gebruikt om een breed scala aan geluiden te maken, van subtiele kamerambiance tot grote, kerkachtige galm. Delay- en reverbpedalen worden vaak samen gebruikt om een complexer geluid te creëren. (Strymon Big Sky, TC Electronic Hall Of Fame etc.)
Modulatie effecten
Modulatiepedalen doen de toon van je gitaar te veranderen. Ze kunnen worden gebruikt om subtiele en complexe texturen te creëren. Voorbeelden zijn chorus-, flanger- en phasereffecten.
Chorus
Choruspedalen maken een dik, glinsterend geluid. Chorus is een audio-effect dat optreedt wanneer individuele geluiden met ongeveer dezelfde tijd en zeer vergelijkbare toonhoogtes samenkomen. Terwijl vergelijkbare geluiden die uit meerdere bronnen komen natuurlijk kunnen voorkomen, zoals in het geval van een koor of strijkorkest, kan het ook worden gesimuleerd met behulp van een elektronische effecteenheid of signaalverwerkingsapparaat.
Wanneer het effect met succes wordt geproduceerd, wordt geen van de samenstellende geluiden als vals ervaren. Het effect is duidelijker bij het luisteren naar geluiden die langere tijd aanhouden. Iemand die veel gebruik maakte van een chorus effect is bijvoorbeeld Kurt Cobain van Nirvana. (Elctro Harmonix Small Clone)
Flanger
Flanger-pedalen brengen je terug naar de 80’s en maken een vegend en zoevend geluid. Flanging is een audio-effect dat wordt geproduceerd door twee identieke signalen met elkaar te mengen, waarbij één signaal wordt vertraagd met een kleine en geleidelijk veranderende periode, meestal kleiner dan 20 milliseconden. Door de tijdsvertraging te variëren, bewegen deze op en neer in het frequentiespectrum. (Boss BF-3)
Phaser
Phaser-pedalen worden gebruikt om een wervelend, psychedelisch geluid te creëren. Een phaser is een elektronische geluidsprocessor die wordt gebruikt om een signaal te filteren, en heeft een reeks dalen in zijn frequentiegrafiek. De positie (in Hz) van de pieken en dalen wordt doorgaans gemoduleerd, zodat ze in de loop van de tijd variëren, waardoor een vegend effect ontstaat. (MXR Phase 90)
Toonhoogte verschuivende en harmoniserende pedalen
Pitch shifting en harmonizing pedalen kunnen de toonhoogte van je gitaar veranderen. Ze kunnen gebruikt worden om harmonie partijen te maken of om een verscheidenheid aan andere speciale effecten te creëren. Zo kunnen ze ook gebruikt worden om robotachtige effecten te creëren naast het maken van weelderige, meerstemmige harmonieën. De harmonieën kunnen tweestemmig, driestemmig of zelfs vierstemmig zijn. De Digitech Whammy is misschien wel het meest bekenden pitch shifting en harmoniserende pedaal op de markt. Denk hierbij aan Tom Morello van Rage Against The Machine.
Filter en wah-wah pedalen
Filter- en wah-wah pedalen hebben betrekking op de frequentierespons van je gitaar. Ze kunnen gebruikt worden om verschillende soorten effecten te creëren, waaronder wah-wah, auto-wah en envelope filters. Wah-wah pedalen worden gebruikt om een vegend, vocaal geluid te creëren. Auto-wah pedalen daarentegen zijn er om een wah-wah effect te creëren dat getriggerd wordt door de noten die u speelt.
Loop en sampling pedalen
D.m.v. loop- en samplingpedalen kun je gitaarpartijen op nemen en lussen. Ze kunnen worden gebruikt om complexe texturen en geluiden te creëren. Alles is mogelijk, van vocale samples tot drumsamples.
Effectpedalen combineren
Gitaristen combineren vaak verschillende soorten effectpedalen om een uniek geluid te creëren. Een gitarist kan bijvoorbeeld een distortion pedaal combineren met een delay pedaal om een dik, vervormd geluid te creëren met een echo-effect. Of hij kan een chorus pedaal combineren met een reverb pedaal om een glinsterend, etherisch geluid te maken. Het combineren van effecten is een van de spannendste aspecten van het gebruik van gitaarpedalen.
Het juiste gitaarpedaal kiezen
Bij het kiezen van een gitaarpedaal is het belangrijk om te bedenken naar wat voor geluid je op zoek bent. Verschillende pedalen zullen verschillende geluiden en effecten produceren, dus het is belangrijk om het juiste pedaal voor uw behoeften te kiezen.
Het is ook belangrijk om rekening te houden met de grootte en het benodigde vermogen van het pedaal. Sommige pedalen werken op batterijen, terwijl andere een wisselstroomadapter nodig hebben. Het is belangrijk om de juiste voedingsbron te kiezen om ervoor te zorgen dat je pedaal goed werkt.
Tot slot is het belangrijk om je budget in overweging te nemen. Pedalen kunnen in prijs variëren van een paar euro tot honderden euro’s. Het is belangrijk om een pedaal te kiezen dat binnen uw budget past en aan jouw behoeften voldoet.
Tips om het meeste uit je gitaarpedalen te halen
Als je eenmaal het juiste pedaal voor je behoeften hebt gekozen, zijn er een paar tips die je kunt gebruiken om er het meeste uit te halen.
Ten eerste is het belangrijk om te experimenteren met verschillende instellingen en combinaties. Verschillende instellingen en combinaties kunnen verschillende geluiden voortbrengen.
Ten tweede is het belangrijk om het pedaal in een context te gebruiken. De beste manier om het meeste uit uw pedaal te halen is het te gebruiken in de context van een nummer. Probeer dezelfde partij met en zonder pedaal te spelen om het verschil te horen.
Tot slot is het belangrijk om het pedaal met andere effecten te gebruiken. Probeer verschillende effecten te combineren om unieke en interessante geluiden te creëren.
Conclusie
Gitaarpedalen zijn een essentieel onderdeel van de uitrusting van elke gitarist. Ze kunnen worden gebruikt om een breed scala aan geluiden te creëren, van subtiel tot extreem. Van distortion tot delay tot modulatie, er zijn verschillende soorten pedalen beschikbaar.
Bij het kiezen van een pedaal is het belangrijk rekening te houden met uw behoeften en budget. Als je eenmaal het juiste pedaal hebt gekozen, is het belangrijk om te experimenteren met verschillende instellingen en combinaties, en het pedaal in een context te gebruiken. Door verschillende effectpedalen te combineren kunnen je eigen unieke geluiden creëren.
Met de juiste pedalen kun je je gitaarspel transformeren en een uniek geluid creëren dat helemaal van jezelf is. Dus, waar wacht je nog op?
